Korte samenvatting

EnergyProspects onderzoekt individuele en collectieve vormen van “burgerschap in relatie tot energie”. Dit gebeurt in een driejarig onderzoeksproject over energieburgerschap in Europa, gefinancierd door de Europese Commissie binnen het kader van het Horizon 2020- programma. Bestaande concepten (sociale constructies) van energie-burgerschap worden kritisch onder de loep genomen door te kijken naar de praktijk en eigen woorden van betrokkenen en de sociale constructies van niet-betrokkenen (beleidsmakers en wetenschappers). Middels interactie tussen theorie en empirie (‘abductie’) zal een typologie voor ‘energy citizenship’ ontwikkeld worden die recht doet aan de veelvormigheid van empirische manifestaties, waaronder minder manifeste vormen. We bouwen een database van 500 gevallen van energy citizenship en vervolgens onderzoeken we 40 gevallen diepgaand met speciale aandacht voor achterliggende opvattingen en (transformatieve) doelen, de rol van bemiddelaars (intermediairs), gebruik van ICT, evaluatiepraktijken, de transactionele kant (van lidmaatschap, betaling voor diensten, en meeprofiteren van gemaakte winsten), plichten en rechten (hoe verantwoordelijkheden geregeld zijn), en de samenwerking met (of het verzet tegen) bestaande partijen. Het project bevat ook een actie-onderzoek element: bestaande uit een toolkit voor ondersteuning en empowerment van energie-burgerschap (initiatieven).

De externe en interne context van energie-burgerschap is een belangrijk onderdeel van het onderzoek: de vergelijking hiervan stelt ons in staat het fenomeen van energie-burgerschap beter te begrijpen. Dit geschiedt aan de hand van gericht onderzoek naar de socio-economisch en politiek-maatschappelijk context en een citizen survey (enquête onder burgers).

Bevindingen van het project worden besproken in citizen workshops en policy forums. Interacties met beleidsmakers en speciale policy briefs moeten en zullen ervoor zorgen dat het onderzoek ook invloed heeft op beleid.


Korte samenvatting van beoogde uitkomsten:

  1. De ontwikkeling van een (geschikt) theoretisch kader voor het begrijpen van energie-burgerschap.
  2. Een theoretische duiding van geobserveerde vormen van energie-burgerschap.
  3. Het vaststellen van meewerkende en tegenwerkende factoren (zowel interne als externe). 
  4. Het evalueren of beoogde uitkomsten gerealiseerd zijn en of er ook sprake is van minder wenselijke resultaten (welke uitkomsten, en in welke mate treden ze op?). 
  5. Het verduidelijken van de waarde van energie-burgerschap voor het toekomstige energiesysteem, met name wat dit leert over andere partijen (als mogelijke partners in samenwerkingsprojecten) en hoe bedrijven en overheden beter rekening kunnen houden met gerechtvaardigde wensen van burgers als het gaat om inspraak en eerlijke verdeling van kosten en baten.
  6. De ontwikkeling van tools die partijen in staat stellen betere beslissingen te nemen. 

Het consortium bestaat uit kennisinstellingen in 9 Europese landen: Ierland, België, Hongarije, Nederland, Bulgarije, Frankrijk, Letland, Duitsland en Spanje.